Spis treści:
1. Dlaczego rozwód tak boli – psychika po rozwodzie.
2. Przyczyny rozwodów. Dlaczego się rozwodzimy?
3. Jak poradzić sobie po rozwodzie?
4. Jak rozwód wpływa na dziecko?
5. Psychoterapia po rozwodzie.
6. Bibliografia.
1. Dlaczego rozwód tak boli – psychika po rozwodzie.
Rozwód to formalne zakończenie małżeństwa, ale dla wielu ludzi jest to również zerwanie związku emocjonalnego, społecznego i finansowego, co może wywołać wiele trudnych uczuć. Wśród najczęstszych psychologicznych skutków rozwodu wymieniamy:
• Trauma i strata – rozwód często oznacza utratę np. relacji, poczucia bezpieczeństwa, stabilności finansowej, marzeń i perspektyw. Skutkuje to uczuciem żalu, smutku, gniewu, poczuciem odrzucenia, a nawet żałobą.
• Stres i niepewność – wynikające z konieczności zmierzenia się z wieloma zmianami np. przeprowadzką, opieką nad dziećmi, podziałem majątku.
• Niskie poczucie własnej wartości – może to być spowodowane niepowodzeniem w związku, poczuciem winy, a także w społecznym postrzeganiem jako „rozwiedzionej osoby”.
• Problemy emocjonalne i zdrowie psychiczne – rozwód może przyczynić się do pogorszenia zdrowia psychicznego i rozwoju stanów jak np.: depresja, lęki, zaburzenia snu czy zaburzenia odżywiania.
2. Przyczyny rozwodów. Dlaczego się rozwodzimy?
Jednym z głównych powodów rozwodów jest zmienne pojęcie miłości i uczucia. W miarę jak relacja małżeńska ewoluuje, pierwotne uczucie miłości może ulec zmianom. Okazuje się, że to, co kiedyś przyciągało partnerów do siebie, staje się źródłem konfliktów.
Kolejnym ważnym czynnikiem jest niesprzyjająca komunikacja. Trudności w wyrażaniu uczuć, problem z rozwiązywaniem konfliktów czy brak umiejętności słuchania mogą prowadzić do negatywnych skutków dla relacji.
Odmienne wartości, przekonania i zainteresowania również wpisują się w przyczyny rozwodów. Różnice utrudniają wspólne podejmowanie decyzji, czy spędzanie czasu.
Powodem rozwodów są także stresory zewnętrzne, takie jak problemy finansowe, trudności zawodowe, zmiany życiowe czy choroby. W sytuacjach trudnych i stresujących pary odczuwają większe obciążenie emocjonalne, co może prowadzić do konfliktów oraz spadku jakości relacji.
3. Jak poradzić sobie po rozwodzie?
Rozwód jest trudnym przeżyciem emocjonalnym, które stawia przed osobą wiele nowych wyzwań. Jednak istnieją sposoby mogące pomóc w radzeniu sobie z trudnościami i z rozpoczęciem nowego etapu życia.
Przede wszystkim pozwól sobie na odczuwanie emocji, bo są one naturalne. Możesz o nich porozmawiać z kimś, ale także wyrazić np. poprzez sztukę. Staraj się poszukać wsparcia w bliskich osobach, dzięki któremu łatwiej będzie przetrwać Ci trudne chwile. Postaraj się także zaakceptować sytuację i przygotować na możliwe zmiany, w tym celu skup się na planowaniu swojej przyszłości – uwzględnij różne aspekty, jak np.: pracę, rodzinę, znajomych. Zadbaj o chwilę dla siebie, aby doświadczyć pozytywnych momentów i znajdź czas na odpoczynek czy hobby. Skoncentruj się również na trosce o własne potrzeby i zdrowie – prowadź zdrowy i aktywny styl życia oraz unikaj niezdrowych sposobów radzenia sobie z emocjami (np. przez stosowanie substancji psychoaktywnych). Jeśli rozwód był związany z konfliktem małżeńskim, to warto wspólnie przepracować tę trudność, aby kolejne kontakty nie były problematyczne, co jest zwłaszcza ważne, gdy w rodzinie są dzieci.
4. Jak rozwód wpływa na dziecko?
Rozwód jest trudnym wydarzeniem nie tylko dla rodziców, ale również dla dzieci. Będą doświadczać wielu, często skrajnych emocji np. poczucia winy, smutku, dezorientacji. Obserwacja konfliktów może niekorzystnie wpłynąć na rozwój społeczny, samoocenę, a także dać poczucie konieczności wybrania strony.
Najważniejsze jest, aby nie zapominać o ich potrzebach podczas rozwodu, a co gorsza – nie ukrywać tego faktu przed nimi. Gdy decyzja zapadnie, należy przeprowadzić rozmowę, w której wyjaśni się sytuacje oraz możliwe zmiany. Komunikacja powinna być jednak dostosowana do możliwości poznawczych pociechy. Zadbaj także o poczucie bezpieczeństwa, zapewnij, że uczucia rodziców względem niego się nie zmienią.
5. Psychoterapia po rozwodzie.
W trudnych momentach po rozwodzie warto skorzystać ze wsparcia profesjonalisty, takiego jak psychoterapeuta. Dobrze jest rozważyć pomoc indywidualną lub grupową. Terapia może pomóc w identyfikowaniu i rozwiązywaniu trudności, budowaniu nowych strategii radzenia sobie, czy adaptacji do zmieniającej się rzeczywistości. Wspiera ona także zrozumienie swoich potrzeb, uczuć i myśli oraz tworzenie zdrowszych relacji z innymi ludźmi.
6. Bibliografia
- Dolińska-Zygmunt, G. (2014). Czynniki psychospołeczne wpływające na stabilność małżeństwa. Przegląd Psychologiczny, 57(2), 235-252.
- Hamer, M., & Głodek, E. (2017). Skutki rozwodu i separacji dla emocjonalnego funkcjonowania rodziców i dzieci. Przegląd Psychologiczny, 60(2), 185-200.
- Pietrzak, J.(2021). Przyczyny rozwodów w Polsce. W: A. Gruszczyńska, T. Grygiel (red.), Psychologia społeczna w Polsce. Tom III. Teoria i badania społeczne (s. 303-320). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
- Warchoł-Sławińska, B. (2017). Po rozwodzie – odbudowywanie tożsamości i szukanie sensu życia. Studia Socjologiczne, 3(227), 57-70.